فهرست
– مقدمه
– مزایای هوش مصنوعی
– ریسک‌های استفاده بدون نظارت از هوش مصنوعی
– عدم تضمین صحت ترجمه
– نقش عامل انسانی
– سخن پایانی
مقدمه
سازمان ناتی (NAATI) تنها نهاد استانداردگذاری است که تایید صلاحیت مترجمان مکتوب و شفاهی را به منظور حمایت از جوامع چندفرهنگی استرالیا و نیوزلند بر عهده دارد.
این سازمان با بهره‌گیری از شش آزمون مختلف در بیش از ۶۵ زبان، مهارت‌های مورد نیاز برای فعالیت در حوزه ترجمه را ارزیابی می‌کند.
در حال حاضر، بیش از ۹۰۰۰ مترجم دارای تاییدیه NAATI در بیش از ۱۷۰ زبان فعالیت دارند که در تحقق چشم‌اندازهای این سازمان مبنی بر ایجاد جامعه‌ای منسجم و عاری از موانع زبانی نقش دارند.
در طول سال‌های اخیر، ناتی هم مانند سایر فعالان حوزه ترجمه مکتوب و شفاهی، شاهد تغییرات فناورانه‌ای بوده که بر این حرفه تاثیر به سزایی داشته‌اند که از میان آنها می‌توان به ابزارهای رایانه‌ای کمک مترجم، پیشرفت در ترجمه ماشینی و اخیراً هم ظهور هوش مصنوعی اشاره کرد.
بنابراین، برای سازمان ناتی بسیار حیاتی است که همگام با این تغییرات حرکت کند تا آزمون‌های آن همچنان با نیازهای روز بازار مرتبط بمانند و پشتیبانی مناسبی از مترجمان و فعالان این حوزه صورت گیرد.
در سال ۲۰۲۳، ناتی پژوهشی در زمینه فناوری‌های ترجمه مکتوب و شفاهی و تأثیر آنها بر این صنعت را به دانشگاه مک‌کواری واگذار نمود.
این پژوهش دیدگاه‌های ارزشمندی درباره فناوری‌های در حال تحول حوزه ترجمه و همچنین توصیه‌هایی در خصوص روند تایید صلاحیت فعالان این حوزه ارائه داد.
سازمان ناتی افرادی را که به‌عنوان مترجم فعالیت می‌کنند و نقشی کلیدی در ارتباطات میان فرهنگی ایفا می‌نمایند را تایید صلاحیت و گواهی می‌کند.
مزایای هوش مصنوعی
ربات‌های هوش مصنوعی رایگان مانند ChatGPT به دلیل تعامل‌پذیری و سرعت پاسخگویی بالا، بسیار محبوب شده‌اند. همچنین، انعطاف‌پذیری، آنها را به ابزارهای کمکی قدرتمندی تبدیل کرده است.
این ربات‌ها می‌توانند خلاصه‌سازی کنند، ترجمه انجام دهند، متن بنویسند، به سؤالات پاسخ دهند و در بهینه‌سازی روند کار کمک کنند. در نظر داشته باشید که در حرفه ترجمه، این ابزارها می‌توانند در تهیه فهرست اصطلاحات تخصصی، آماده‌سازی برای انجام پروژه‌های ترجمه، ارائه پیش‌نویس اولیه ترجمه و پشتیبانی از روندهای کاری مربوط به ترجمه نقش مؤثری ایفا کنند.
ترجمه شفاهی ماشینی که توسط نرم‌افزارهای هوش مصنوعی انجام می‌شود، امکان برقراری ارتباط چندزبانه در لحظه را بدون نیاز به دخالت انسان فراهم می‌سازد.
در حرفه ترجمه شفاهی نیز، نرم افزارها با تهیه فهرست واژگان تخصصی و فنی، آماده‌سازی برای پروژه‌ها، ارائه رونوشت و زیرنویس زنده و همچنین بررسی واژگان در واژه‌نامه یا ثبت اعداد و ارقام پیچیده، به مترجمان شفاهی کمک به‌سزایی می‌کنند.
هوش مصنوعی امکان دسترسی مترجم به مجموعه‌ای از ابزارها را فراهم می‌کند که بسته به نیاز، می‌توانند کار او را پشتیبانی کرده و بهره‌وری را افزایش دهند.
ریسک‌های استفاده بدون نظارت از هوش مصنوعی
استفاده بدون نظارت از هوش مصنوعی می‌تواند سطح بالایی از ریسک را به همراه داشته باشد، مخصوصا در مواقعی که وجود اشتباه در ترجمه می‌تواند پیامدهایی جدی برای افرادی که ترجمه برای آنها انجام می‌شود داشته باشد.
برای مثال، استفاده از هوش مصنوعی برای ترجمه مشخصات ایمنی هواپیما بدون دخالت مترجم انسانی متخصص در حوزه هوانوردی، یا تکیه بر هوش مصنوعی برای ترجمه فهرست مواد تشکیل‌دهنده محصولات غذایی برای فردی که آلرژی دارد، می‌تواند پیامدهای جدی به همراه داشته باشد.
بنابراین، حذف نقش انسان در چنین مواردی ممکن است نتایج ناخواسته‌ای داشته باشد و صرفه‌جویی ظاهری در هزینه، نهایتا موجب افزایش مسئولیت‌ها و خسارات احتمالی می‌شود.
عدم صحت ترجمه انجام شده توسط هوش مصنوعی
ابزارهای رایگان هوش مصنوعی نه دقت و تناسب محتوای ترجمه‌شده را تضمین می‌کنند و نه امنیت داده‌های ورودی را. این ابزارها مسئولیتی را در قبال کاربر نهایی نمی‌پذیرند و داده‌های واردشده توسط کاربر، تنها برای آموزش و بهبود مدل هوش مصنوعی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
عدم صحت ترجمه مکتوب
در حوزه ترجمه مکتوب، مدل‌‌های زبانی بزرگ (Large Language Models یا LLMs) می‌توانند خروجی روانی را در بسیاری از زبان‌ها ارائه دهند.
این مدل‌ها بر پایه داده‌های عظیمی آموزش دیده‌اند و عملکرد آنها بر اساس پیش‌بینی کلمه بعدی طبق کلمات قبلی در یک جمله است.
با این حال، این مدل‌ها «درک» نمی‌کنند و آنقدر «هوشمند» هم به معنایی که معمولاً از هوش انسانی برداشت می‌شود، نیستند.
این مدل‌ها فقط به اندازه داده‌هایی که با آنها آموزش دیده‌اند خوب عمل می‌کنند. در نتیجه، گاهی پاسخ‌هایی نادرست یا گمراه‌کننده ارائه می‌دهند که به آنها hallucinations می‌گویند. این مدل‌ها ممکن است محتوایی دارای سوگیری تولید کنند که لزوماً بازتاب‌دهنده دیدگاه‌های کاربر نهایی نیست.
چنانچه بدون داشتن درک کافی از هر دو زبان از این مدل‌ها استفاده شود، ترجمه‌ای که ارائه می‌دهند ممکن است در نگاه اول صحیح به نظر برسد اما لزوما اینگونه نیست. در برخی زبان‌ها که حجم داده‌های آموزشی کمتر است، ترجمه ممکن است بی‌معنا یا دارای کیفیتی پایین باشد.
ناتوانی هوش مصنوعی در ترجمه شفاهی
در حوزه ترجمه شفاهی، ابزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی نمی‌توانند از بستر مکالمه و زمینه آن یاد بگیرند. برای مثال، این ابزارها قادر نیستند که در مواقع لازم اطلاعات کلیدی را اصلاح یا بازسازی کنند. همچنین، این ابزارها نمی‌توانند تفاوت‌های ظریف فرهنگی که برای یک تعامل موفق ضروری هستند را شناسایی کنند. این ناتوانی می‌تواند به سوءتفاهم و نتایج ناخواسته منجر شود.
نقش عامل انسانی
برای دریافت گواهینامه ناتی، افراد باید پیش‌نیازهای آموزشی را گذرانده و شایستگی‌های اخلاقی و میان‌فرهنگی خود را اثبات کنند. این افراد موظف به رعایت آیین‌نامه‌های اخلاقی مانند آیین‌نامه اخلاقی انجمن مترجمان نیوزلند (NZSTI)، انجمن مترجمان استرالیا (AUSIT) و انجمن مترجمان زبان اشاره استرالیا (ASLITA) هستند.
بر این اساس، متخصصان این حوزه تعهد اخلاقی دارند که تنها وظایفی را بپذیرند که برای انجام آنها صلاحیت دارند و همچنین باید محرمانگی اطلاعات را حفظ کنند.
مترجمان دارای گواهینامه ناتی ثابت کرده‌اند که مهارت‌های لازم برای فعالیت به‌عنوان مترجم کتبی یا شفاهی را دارند. همچنین، این افراد برای حفظ مهارت‌های فنی مورد نیاز در حرفه خود، ملزم به شرکت در برنامه‌های بازآموزی حرفه‌ای (CPD) هستند.
مترجمان گاهی در یک یا چندین حوزه تخصص دارند و می‌توانند نقشی مؤثر در مدیریت ریسک‌های مربوط به صحت محتوای ترجمه شده توسط هوش مصنوعی ایفا نمایند.
در عصر هوش مصنوعی، عامل انسانی می‌تواند با ارائه مشاوره در مورد ابزار مناسب برای هر پروژه، به مشتریان در برآورده کردن نیازهای ترجمه کتبی و شفاهی کمک کند.
همچنین، با توجه به نوع محتوا، گاهی استفاده از هوش مصنوعی همراه با بازبینی انسانی کافی است. اما در مواردی با ریسک بالا یا حساسیت محرمانگی، انجام ترجمه کتبی و شفاهی توسط انسان امری ضروری است.
در نتیجه، متخصصان انسانی بیش از هر زمان دیگری به نقش «مدیر ریسک» تبدیل شده‌اند؛ افرادی که می‌توانند محتوا را از نظر پیامدهای ناخواسته بررسی کرده، آن را برای مخاطب خاص تنظیم کنند و در مسیر پیچیده فناوری‌های ترجمه راهنمایی لازم را ارائه دهند.
سخن پایانی
در نهایت، با وجود پیشرفت‌های چشمگیر هوش مصنوعی در حوزه ترجمه کتبی و شفاهی، همچنان نقش مترجمان انسانی بی‌بدیل و حیاتی باقی می‌ماند. آنها نه‌تنها تضمین‌کننده دقت، صحت و تناسب فرهنگی محتوا هستند، بلکه به عنوان مشاوران حرفه‌ای می‌توانند مشتریان را در انتخاب ابزار مناسب، ارزیابی ریسک‌ها و حفظ محرمانگی اطلاعات راهنمایی کنند.
ترکیب توانمندی‌های انسانی با ابزارهای هوش مصنوعی، راهی هوشمندانه برای بهره‌گیری از فناوری در کنار حفظ کیفیت و اعتماد است.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره ترجمه ناتی، که به عنوان بخشی از خدمات ما به مشتریان و موکلین محترم مجموعه ارائه می‌شود، به این صفحه سر بزنید.